قانون جدید بیمه شخص ثالث برای راننده مقصر چیست؟ مجید مشعلچی، قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی با توجه به رشد ۳۳.۳ درصدی نرخ دیه برای سال ۱۴۰۳، پوششهای بیمه شخص ثالث را به شرح زیر اعلام کرد:
بر اساس قانون جدید بیمه راننده مقصر و بخشنامه بیمه رانندگان ۱۴۰۱، اگر راننده مقصر در یک تصادف رانندگی دچار آسیب بدنی شود، توانایی این را دارد که از بیمه شخص ثالث خسارت دریافت کند. این خسارت از محل بیمه شخص ثالث برای راننده مقصر،به اندازهی دیه در ماههای غیر حرام بوده و با صدور بیمه شخص ثالث، راننده مقصر هم تحت پوشش بیمه قرار میگیرد.
دقت داشته باشید که شما نیازی به تغییر بیمه در شروع سال و با توجه به افزایش نرخ دیه ندارید؛ اما برای افزایش پوشش مالی نیاز است که الحاقیه بیمه شخص ثالث بگیرید.
چند سالی است که در قوانین بیمه شخص ثالث جدید، خود راننده مقصر هم تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار میگیرد؛ البته در صورتی که نوع خسارت، جانی باشد. بیمه حوادث راننده یک پوشش جداگانه نیست و با خرید بیمه ثالث تمام رانندگان از این پوشش بهرهمند خواهند شد. اگر در تصادفی راننده مقصر فوت کند، این بیمهنامه غرامت فوت را بر اساس دیه در ماه غیر حرام پرداخت به خانواده او پرداخت میکند.
یکی از قوانین مهمی که باید در رابطه با قوانین بیمه شخص ثالث در تصادف بدانید این است که پرداخت دیه و خسارت جانی جنسیت نمیشناسد! مرد باشید یا زن فرقی ندارد در هر صورت تفاوتی بین مبلغ دیه بانوان و آقایان نخواهد بود و هر شخصی که در تصادف آسیب میبیند یا فوت کند، دیه برابری را دریافت میکند.
یکی از شرایط بیمه شخص ثالث در قیمت گذاری، کاربری خودرو است. ماشینهایی که با کاربری تاکسی، به نسبت سایر وسایل نقلیه زمان بیشتری را در حال رفت و آمد هستند که همین موضوع احتمال وقوع حادثه را افزایش میدهد. متقابلاً ریسک بیمهگر برای ارائه بیمه شخص ثالث نیز بیشتر میشود؛ پس باید برای جلوگیری از ضررهای احتمالی، شرایط بیمه ماشین هایی با کاربری تاکسی را تغییر دهد. بر اساس قوانین بیمه شخص ثالث خودرو، قیمت این بیمهنامه برای تاکسیهای درون شهری با ۱۰% و برای تاکسیهای برون شهری با ۲۰% افزایش قیمت همراه است.
بر اساس ماده ۶۱ قانون بیمه شخص ثالث، هر فردی که با انجام اعمال متقلبانه مانند صحنهسازی تصادف، تعویض خودرو یا ایجاد تصادف عمدی اقدام به دریافت خسارت نماید، مجازات خواهد شد. مجازات انجام متقلبانه بر اساس قانون بیمه شخص ثالث حبس تعزیری درجه ۶ و جزای نقدی معادل دو برابر وجه دریافتی توسط فرد متخلف است. لازم است بدانید که شروع به جرم مندرج در این ماده علاوه بر مجازات تعیین شده برای شروع جرم در قانون مجازات اسلامی نیز دارای مجازات جزای نقدی درجه ۵ است.
فرض کنید اطلاعات گواهینامه شما ثبت شده باشد و زمانی تصادف رخ دهد که خودروی شما دست فرد دیگری باشد؛ بیمه شخص ثالث، برای راننده غیر مالک هیچ تفاوتی در پرداخت خسارت قائل نیست و آن را به صورت کامل پرداخت میکند. این قانون وارد شده صرفا برای همان موضوع راننده محور شدن یا شخصی سازی تخفیفات بیمه شخص ثالث وضع شده است.
در صورتی که رانندهای در تصادف مقصر شناخته شود و گواهینامه نداشته باشد، طبق قوانین بیمه شخص ثالث در تصادف خسارت مالی و جانی فرد زیاندیده از سمت بیمه پرداخت خواهد شد. البته از آنجا که فرد بدون گواهینامه بوده، تمامی خسارت از فرد مقصر دریافت خواهد شد. به عبارتی هیچ خسارتی از سمت حق بیمه او پرداخت نخواهد شد. همچنین امکان پرداخت قسطی برای فرد خاطی وجود دارد. البته این جدا از مشکلات حقوقی و قضایی است که فرد متخلف با آنها مواجه میشود. جریمه این افراد تا ۵ سال حبس و انتقال خودرو یا موتور به پارکینگ است.
مسئله دیگر اینکه در صورت خسارت جانی به فرد ثالث و فوت وی، قتل عمد تلقی شده و طبق قانون با او برخورد خواهد شد. بر اساس قانون جدید بیمه راننده مقصر بدون گواهینامه، اگر علت تصادف از سمت او نباشد، حتی اگر گواهینامه هم نداشته باشد، مقصر نخواهد بود. نکته دیگر اینکه بیمه هیچگونه خسارتی بابت آسیبهای جانی به راننده مقصر بدون گواهینامه را پرداخت نخواهد کرد.
اما اگر راننده مقصر باشد و گواهینامه خود را تمدید نکرده باشد چه اتفاقی میافتد؟ در چنین شرایطی بیمه شخص ثالث راننده مقصر موظف است خسارت او را مانند حالت عادی پرداخت کند. تنها تفاوتی که در این حالت وجود دارد، جریمه برای راننده مقصر است. افرادی که در زمان مناسب برای تمدید گواهینامه خود اقدامی نمیکنند، در چنین شرایطی گرفتار جریمه میشوند.
بر اساس قوانین، استفاده از مشروبات الکی خارج از عرف جامعه است. در صورتی که شخصی در هنگام رانندگی از مشروبات الکی استفاده کرده باشد، طبق قوانین بیمه شخص ثالث، خساراتی جانی یا مالی که به افراد دیگر وارد میکند بر عهدهی خودش است. با این حال، بیمه شخص ثالث در حالت مستی هم بیمهگزار را تنها نمیگذارد؛ در چنین شرایطی بیمهگر ثالث خسارات راننده مقصر را پرداخت میکند اما خودش به صورت نقد یا اقساط آن را از بیمهگزار طلب میکند. مجازات رانندگی در حالت مستی جریمه نقدی و شلاق حدی است؛ در صورتی که راننده مقصر موجب فوت اشخاص ثالث شود، امکان دارد راننده بین ۱ تا ۵ سال از داشتن گواهینامه محروم شود.
با توجه به اینکه خیلی از خودروهایی که در مناطق آزاد تردد دارند از نوع نامتعارف هستند، قانون حق بیمه ثالث در این مناطق متفاوت است. همانطور که گفتیم خودروهای بالای ۸۰۰ میلیون تومان به عنوان ماشین نامتعارف محسوب میشوند. این ماشینها معمولاً قطعات گران قیمتتری نسبت به خودروهای متعارف دارند؛ پس با یک تصادف کوچک هزینه زیادی صرف تعمیر آنها میشود. از این رو قیمت بیمه شخص ثالث در مناطق آزاد ۳۰% گرانتر از سایر مناطق است.